Związek Pszczelarzy jako podmiot zobowiązany

NSA w wyroku z dnia 28.04.2016 r. (sygn. I OSK 2633/14) uchylił  w części wyrok WSA w Lublinie z dnia 3.06.2014 (II SAB/Lu 97/14) i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. Istota sporu było uznanie czy Wojewódzki Związek Pszczelarzy jest podmiotem zobowiązanym do stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej.

NSA orzekł: ,,Nie można zgodzić się z poglądem Sądu I instancji, że o realizacji zadań publicznych decyduje okoliczność, iż omawiany podmiot jest rolniczym zrzeszeniem branżowym, utworzonym na podstawie przepisów ustawy z dnia 8 października 1982 r. o społeczno-zawodowych organizacjach rolników, ani też, że o realizacji tychże zadań decyduje zawarty w statucie Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L., przepis stanowiący o możliwości inicjowania i współdziałania w opracowywaniu projektów aktów normatywnych. Wskazana ustawa nie kwalifikuje tego podmiotu, jako samorządu zawodowego lub gospodarczego. Nie czyni tego również ustawa z dnia 14 grudnia 1995 r., o izbach rolniczych (Dz.U. z 2014 r., poz.1079 j.t.), która odnosi się nie do związków pszczelarzy, lecz do samorządu rolniczego, którego jednostkami organizacyjnymi są izby rolnicze. Ani powyższe uregulowania, ani też inne akty prawne nie stanowią również o publicznoprawnych funkcjach w zakresie inicjatyw normotwórczych, które mogłyby odnosić się do Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. Treść § 5 ust. 2 pkt f (Związek swój cel realizuje poprzez inicjowanie oraz współdziałanie w opracowaniu ustaw, uchwał i rozporządzeń, mających na celu rozwój i ochronę pszczelarstwa), należy więc rozumieć, jako możliwość powzięcia inicjatywy normotwórczej poprzez zwrócenia się w tej sprawie do odpowiednich władz, czego jednak nie sposób utożsamić z działalnością publiczną w rozumieniu art. 4 ust. u.d.i.p.”. 

Dalej w wyroku NSA czytamy: ,,Natomiast pośrednictwo Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w L. w obrocie środkami publicznymi, co ustalił Sąd I instancji, które to ustalenie nie zostało zakwestionowane w skardze kasacyjnej, świadczy o wykonywaniu zadań publicznych, lecz jedynie w tym zakresie. W konsekwencji Sąd słusznie uznał, że wniosek o udzielenie informacji publicznej w przedmiocie rozliczenia projektów Agencji Rynku Rolnego (pkt 6 wniosku z 15 października 2013 r.), podlegał załatwieniu, co zresztą w skardze kasacyjnej nie było kwestionowane”. (…),, Trzeba bowiem mieć na względzie, że udostępnieniu podlega nie każda informacja będąca w dyspozycji Związku, bądź odnosząca się do jego funkcjonowania, lecz tylko ta, która pozostaje w związku z zakresem wykonywania zadań publicznych przez tenże podmiot, nie będący przecież, ani podmiotem władzy publicznej, ani też podmiotem wymienionym przykładowo w art. 4 u.d.i.p.”.

Komentarz dr Piotr Sitniewski: Przedmiot sprawy pokazuje jak bardzo różnorodne są obszary, formy i metody wykonywania zadań publicznych. Administracja publiczna jest tak różnorodnym obszarem, że w pewnych szczególnych sytuacjach naprawdę trudno jest wskazać czy mamy czy też nie już do czynienia z możliwością skutecznego domagania się informacji publicznej. Wnioskodawca żądał min. udostępnienia umowy najmu pomieszczeń przez Związek, oraz listy nazwisk pszczelarzy jacy dostarczali miód i pochodne. NSA stwierdził: ,,pośrednictwo Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w obrocie środkami publicznymi (…) świadczy o wykonywaniu zadań publicznych, lecz jedynie w tym zakresie “. Hmmm…. . Czy jeżeli ze środków uzyskanych z tego właśnie tytułu coś zostało wydane, zakupione, odsprzedane, to czy to nie stanowi również informacji publicznej? Wykonywanie zadań publicznych ma twarze przeróżne. 

Tu się mogą rodzić pola do dyskusji, chodź osobiście uważam, że NSA przyjął słuszne rozgraniczenie w omawianej materii.