WSA w Krakowie w wyroku z dnia 7 czerwca 2016 r., (sygn. II SAB/Kr 78/16)  stwierdził w sposób dość rządko spotykany w dotychczasowym orzecznictwie, lecz w sposób zgody moim zdaniem z konstrukcją mechanizmu opłat w trybie art. 15 udip, rzecz następującą:

,,Artykuł 15 ust. 1 ustawy stanowi, iż jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1, podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść dodatkowe koszty związane ze wskazanym we wniosku sposobem udostępnienia lub koniecznością przekształcenia informacji w formę wskazaną we wniosku, podmiot ten może pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej tym kosztom.

Podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi wnioskodawcę o wysokości opłaty. Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem następuje po upływie 14 dni od dnia powiadomienia wnioskodawcy, chyba że wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany wniosku w zakresie sposobu lub formy udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.(ust. 2)

Dokonując wykładni tego przepisu, należy stwierdzić, że wprowadza on wyjątek od zasady bezpłatnego dostępu do informacji publicznej. Ustalona w art. 15 ust. 2 u.o.d.i.p. procedura stanowi zaś konkretyzację sposobu realizacji uprawnienia organu do pobrania od wnioskodawcy opłaty za udostępnienie informacji publicznej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 luty 2015 r. sygn.. akt I OSK 228/15). Zauważyć nadto należy, iż ustawodawca wspomina o ustaleniu opłaty odpowiadającej wysokości dodatkowych kosztów, które organ ma ponieść, a nie kosztów które poniósł. Oczywistym jest więc, że udzielenie informacji publicznej powinno nastąpić po uiszczeniu opłaty. Ustalenie opłaty w takiej formie wpisuje się również w istotę procedury udostępniania informacji publicznej, która z założenia ma gwarantować stronie jak najszybsze załatwienie sprawy w każdym jej aspekcie, także finansowym. (I OSK 228/15 – Postanowienie NSA z dnia 6 lutego 2015 r. )”.

Komentarz dr Piotr Sitniewski. Od zawsze postulowałem taki sposób wykładni przepisu art. 15 ust. 1 i 2. Zdając sobie jednocześnie sprawę z faktu, że orzecznictwo sądowe poszło w innym całkowicie kierunku. Osobiście nie wydaje mi się, by ten sposób rozumienia przepisu art. 15 ust. 1 i 2 zaprezentowany w w/w wyroku WSA spotkał się z akceptacją w praktyce. Pomijam fakt, że wyrok opisywany nie jest jeszcze prawomocny. Podmioty zobowiązane w praktyce nie pobierają opłat żadnych, i nie wydaje mi sie, by istniało powszechne oczekiwanie zmian w tym zakresie. Wnioski o charakterze paralizującym, uciązliwie powtarzalne, uporczywie nękające, lub mające na celu wyłącznie realizację właśnych prywtanych ,,wojen” można w innym całkiem sposób ograniczyć. Nie na pewno przy wykorzystaniu formuły kosztów.

Osobiście jestem zwolennikiem od dawna, wprowadzenia powszechnie obowiązującego cennika na bardzo niskim poziomie (0,05 gr na str. A4) –patrz moje wystąpienie w tym zakresie (nagranie dzięki uprzejmości watchdogportal.pl).

W 2013 r. przeprowadziłem badania w tym zakresie ogolnopolskie, których wyniki sa ogólnodostępne w numerze 49 /2013 kwartalnika ,,Ubezpieczenia w rolnictwie  Studia i materiały”. Do pobrania tu. od str. 76-99.

Zobacz ównież inny wyrok NSA dotyczący kwestii kosztorysów tutaj

To kolejny dowód na to, że ustawa o dostępie do informacji dojrzała na zmianę. Nadszedł czas na zmianę ustawy  w celu potwierdzenia w ustawie tego, na co wszyscy się zgadzamy i oczekujemy od racjonalnego ustawodawcy. Zobacz krótką prezentację moją na temat ,,Wybrane aspekty proceduralne realizacji prawa do informacji publicznej – stan prawny istniejący, praktyka stosowania, uwagi de  lege ferenda”. Prezentacja do pobrania tutaj