Radca prawny w Urzędzie pełni funkcję publiczną. Jego wynagrodzenie jest jawne.

WSA w Szczecinie w prawomocnym wyroku z dnia 12.12.2018 r (II SA/Sz 1147/18)  kontrolował proces realizacji prawa do informacji, w ramach którego Wioskodawca zwrócił się do Dyrektora Wojewódzkiego Urzędu Pracy o udostępnienie – w trybie dostępu do informacji publicznej – informacji o wysokości wynagrodzenia za ostatnie 6 miesięcy radcy prawnego w kwocie brutto i netto oraz otrzymanych w ww. okresie premii i dodatków.


WSA w Szczecinie stwierdził m.in.: ,,

1. ,,Dokonując analizy opisu stanowiska pracy radcy prawnego załączonego do akt administracyjnych sprawy zauważyć należy, iż do zakresu obowiązków zaliczyć można takie zadania jak m.in.:

  • reprezentowanie Dyrektora WUP oraz podległych mu komórek organizacyjnych przed organami wymiaru sprawiedliwości,
  • kierowanie spraw do organów wymiaru sprawiedliwości,
  • prowadzenie spraw skierowanych do tych organów, w tym:
  • udzielanie odpowiedzi na pisma procesowe,
  • bezpośrednie uczestnictwo w rozprawach,
  • uzyskiwanie klauzuli wykonalności wyroków,
  • prowadzenie nadzoru nad egzekucją wyroku,
  • opiniowanie spraw ze stosunku pracy,
  • udzielanie porad prawnych, wyjaśnień i opinii w zakresie stosowania prawa,
  • wykonywanie obsługi prawnej i nadzór nad przestrzeganiem prawa w WUP.

Warto także wskazać, iż w załączonym przez organ opisie stanowiska pracy brak jest informacji o tym, aby wszelkie decyzje podejmowane na stanowisku radcy prawnego musiały być konsultowane z Dyrektorem WUP, do którego należy ostateczne podjęcie decyzji”.

2. ,,Wobec tak przytoczonego opisu stanowiska pracy trudno byłoby dojść do przekonania, iż radca prawny nie bierze udziału w procesie decyzyjnym i nie piastuje w strukturach WUP samodzielnego stanowiska albo, że stanowisko na jakim zatrudniony jest radca prawny ma charakter “czysto usługowy i techniczny”.

3. ,,Wskazać tu należy, że orzecznictwo sądów administracyjnych wyraźnie skłania się do szerokiej wykładni pojęcia osoby pełniącej funkcję publiczną. Przyjmuje się w nim generalnie, że funkcja publiczna to funkcja związana z uprawnieniami i obowiązkami w zakresie realizacji zadań o znaczeniu publicznym (por. wyroki NSA: z 10 kwietnia 2015 r. sygn. akt I OSK 1108/14, z 19 kwietnia 2011 r. sygn. akt I OSK 125/11, z 15 czerwca 2016 r. sygn. akt I OSK 3217/14). Tym samym “funkcja publiczna” jest postrzegana przez pryzmat oceny społecznej, oddziaływania na sferę publiczną”.

4. ,,Można zatem założyć, że ustawodawca pojęcie funkcji publicznej (art. 5 ust. 2 u.d.i.p.) wiąże z pojęciem “sprawy publicznej” (art. 1 ust. 1 u.d.i.p.), gdyż w tym kontekście funkcja publiczna oznacza oddziaływanie na sprawy publiczne. Innymi słowy, choć nie są to pojęcia tożsame, wskazać należy na ich komplementarną interpretację, a taka z kolei wykładnia pozwala zapewnić efektywny dostęp do informacji publicznej, służący transparentności działania władzy publicznej, także w warunkach jej styku ze sferą prywatną, a zatem wpisuje się w normę zawartą w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP (por. ww. wyrok NSA z 15 czerwca 2016 r. sygn. akt I OSK 3217/14)”.

5. ,,Ponadto, w ww. wyroku z 20 marca 2006 r. sygn. K17/05 Trybunał Konstytucyjny wskazał też, że pojęcie “osoba publiczna” nie jest równoznaczne z pojęciem “osoba pełniąca funkcje publiczne”. Zdaniem Trybunału nie jest też możliwe precyzyjne i jednoznaczne określenie, czy i w jakich okolicznościach osoba funkcjonująca w ramach instytucji publicznej, będzie mogła być uznana za sprawującą funkcję publiczną. Sprawowanie funkcji publicznej wiąże się z realizacją określonych zadań w urzędzie, w ramach struktur władzy publicznej lub na innym stanowisku decyzyjnym, w strukturze administracji publicznej, a także w innych instytucjach publicznych. Wskazanie, czy mamy do czynienia z funkcją publiczną, powinno zatem, w ocenie TK, odnosić się do badania, czy określona osoba w ramach instytucji publicznej realizuje w pewnym zakresie nałożone na tę instytucję zadanie publiczne. Chodzi więc o podmioty, którym przysługuje co najmniej wąski zakres kompetencji decyzyjnej w ramach instytucji publicznej”.

6. ,,Odnosząc powyższe uwagi do okoliczności rozpoznawanej sprawy stwierdzić więc należy, że obowiązek udostępnienia informacji o wynagrodzeniu radcy prawnego WUP w S. może być zatem wywiedziony z art. 5 ust. 2 zd. drugie u.d.i.p.”

7. ,,Dodatkowo wskazać tu należy, że w sprawie o udostępnienie informacji o wynagrodzeniu radcy prawnego zatrudnionego w jednostce samorządu terytorialnego WSA w Krakowie w wyroku z 15 stycznia 2015 r. o sygn. akt II SAB/Kr 363/14 stwierdził, że “oceniając zakres uprawnień radcy prawnego w kontekście możliwości wykonywania przez taką osobę, zatrudnioną przez urząd miasta, zadań w sferze publicznej, zwrócić też należy uwagę także na art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 6.07.1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.). Zgodnie tym przepisem zawód radcy prawnego polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami. Nadto art. 14 powołanej ustawy stanowi, że radca prawny prowadzi samodzielnie sprawy przed organami orzekającymi, dbając o należyte wykorzystanie przewidzianych przez prawo środków dla ochrony uzasadnionych interesów jednostki organizacyjnej. Dodatkowo art. 12 ust. 1 stanowi, że radca prawny podczas i w związku z wykonywaniem czynności zawodowych korzysta z ochrony prawnej przysługującej sędziemu i prokuratorowi”.

8. ,,zdaniem Sądu należy stwierdzić, że czynności z zakresu pomocy prawnej, wykonywane w ramach umowy o pracę przez radcę prawnego zatrudnionego w jednostce samorządu terytorialnego, nie sposób zaliczyć do czynności wyłącznie usługowych. (…) należy mieć także na uwadze, że art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. 2008 r. Nr 223, poz. 1458 ze zm.) stwierdza, że pracownicy samorządowi mogą być zatrudnieni na stanowiskach: urzędniczych, doradców i asystentów oraz pomocniczych i obsługi. Wydane na podstawie art. 37 powołanej ustawy rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 marca 2009 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych (Dz. U. 2013 r., poz. 1050) wskazuje, że stanowisko radcy prawnego jest stanowiskiem urzędniczym, we wszystkich urzędach. Jest to przy tym stanowisko wyraźnie odrębne od stanowisk pomocniczych i obsługi, które można i należy utożsamiać ze stanowiskami, które polegają na wykonywaniu czynności wyłącznie usługowych, o których mówią par. 13 i 19 art. 115 K.k. Przedstawione rozważania prowadzą do wniosku, że zasadne jest traktowanie radcy prawnego zatrudnionego w administracji samorządowej jako co najmniej osoby mającej związek z pełnieniem funkcji publicznych w rozumieniu art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Świadcząc bowiem pomoc prawną na rzecz wskazanej jednostki, radca prawny ma istotny i realny wpływ na zarządzanie sprawami takiego podmiotu, odnoszącymi się do sfery publicznej. Nie budzi więc wątpliwości Sądu, że informacja żądana we wniosku skarżącej (…) ma charakter informacji publicznej (tak też WSA w Krakowie w sprawie II SA/Kr 170/14),”

Leave a Comment