Orzeczenia dyscyplinarne jako informacja publiczna.

WSA w Poznaniu w wyroku z 4.10.2017 r., (IV SAB/Po 43/17) kontrolował proces realizacji prawa do informacji, w ramach którego wnioskodawca ,,zwrócił się do Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej przy Wielkopolskiej Izbie Lekarskiej, o udzielenie, w trybie dostępu do informacji publicznej, następujących informacji:

1. czy wobec lek. […] zostało kiedykolwiek wszczęte postępowanie wyjaśniające w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej – ze wskazaniem przez Wnioskodawcę, gdzie […] wykonuje zawód lekarza,

2. czy wobec lek. […] zostało kiedykolwiek wszczęte postępowanie wyjaśniające w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej – także ze wskazaniem przez Wnioskodawcę, gdzie […] wykonuje zawód lekarza,

3. czy wobec ww. lekarzy Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej (lub któryś z jego zastępców) kiedykolwiek:

a) przeprowadzał postępowanie dowodowe,

b) przedstawił zarzuty i skierował sprawę do Okręgowego Sądu Lekarskiego,

c) umorzył postępowanie,

d) omówił wszczęcia postępowania,

e) przekazał sprawę do prokuratury,

f) przekazał sprawę do innej okręgowej izby lekarskiej.

W przypadku odpowiedzi twierdzącej na pytania Wnioskodawca poprosił o podanie imienia i nazwiska lekarza, daty i rodzaju podjętej czynności oraz sygnatury lub sygnatur, pod którymi była lub jest prowadzona dana czynność/sprawa”.


WSA uznał skargę za zasadną, i zobowiązał jednocześnie do dokonania czynności, i orzekł m.in.: ,,należy stwierdzić, że wniosek o udostępnienie rozstrzygnięcia zapadłego w postępowaniu dyscyplinarnym prowadzonym na podstawie ustawy jest żądaniem udostępnienia dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a tiret pierwsze in fine u.d.i.p. (por. wyroki WSA: z dnia 3.9.2015 r., sygn. akt II SAB/Sz 67/15; z dnia 1.12.2015 r., sygn. akt II SAB/Bk 70/15 CBOSA). Ponadto, podkreślić należy, że sprawowanie władzy dyscyplinarnej jest formą wykonywania władzy publicznej. W konsekwencji informacja o sposobie (wyniku) wykonywania owej władzy dyscyplinarnej jest informacją o sprawach publicznych, czyli informacją publiczną w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. Stanowisko, że orzeczenia sądów dyscyplinarnych (różnych grup zawodowych) stanowią informację publiczną, jest powszechnie przyjmowane w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. m.in. wyroki NSA: z dnia 8.6.2011 r., sygn. akt I OSK 391/11; z dnia 5.4.2013 r., sygn. akt I OSK 196/13; z dnia 23.1.2015 r., sygn. akt I OSK 315/14; z dnia 2.6.2015 r., sygn. akt I OSK 2057/14; a także postanowienie NSA z dnia 18.2.2015 r., sygn. akt I OSK 294/15; CBOSA). Rozstrzygnięcia sądów dyscyplinarnych samorządów zawodowych odnoszą się do spraw publicznych, gdyż służą realizacji zadań publicznych, które cechuje powszechność i użyteczność dla ogółu, a także sprzyjanie osiąganiu celów określonych w Konstytucji i w ustawach regulujących działanie samorządu zawodowego. Powyższe odnosi się również do orzeczeń dyscyplinarnych wydawanych przez okręgowe sądy lekarskie (por. m.in. wyroki WSA: z dnia 3 września 2015 r., sygn. akt IV SAB/Gl 59/15; z dnia 3 września 2015 r. II SAB/Sz 67/15; z dnia 1 grudnia 2015 r., sygn. akt II SAB/Bk 70/15; CBOSA)”.

WSA wskazął ,,na logiczną konsekwencją stwierdzenia, że orzeczenie (orzeczenia) sądów dyscyplinarnych stanowią informację publiczną: otóż informacją publiczną jest także informacja, czy wobec konkretnej osoby toczyło się postępowanie dyscyplinarne, czy było prowadzone postępowanie dowodowe, czy zostały przedstawione zarzuty i sprawa została skierowana do sądu dyscyplinarnego, czy umorzono postępowanie, czy odmówiono wszczęcia postępowania, czy została zawiadomiona prokuratura, czy sprawa została przekazana do innej okręgowej izby lekarskiej. Informacją publiczną będzie także informacja, że wobec konkretnej osoby nie toczyło się postępowanie dyscyplinarne. Innym natomiast zagadnieniem jest, że zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 2 zd. 1 u.d.i.p., prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. W sytuacji zatem, gdyby w treści informacji publicznej zawarte były dane chronione w ten sposób, to prawo skarżącego do informacji publicznej będzie podlegało ograniczeniu, zaś organ będzie zobowiązany do wydania decyzji w trybie art. 16 ust. 1 ustawy (por. wyrok NSA z 08 czerwca 2011 r. I OSK 391/11; CBOSA)”.


Komentarz dr Piotr Sitniewski: Zwracam uwagę,  że stwierdzenie, iż każde orzeczenie dyscyplinarne prowadzone na podstawie ustawy zawiera w sobie informacje publiczne jest błędne. Warunkiem uznania, że mamy do czynienia ze sprawą publiczną, jest ustalenie, że postępowanie dyscyplinarne toczy się wobec osób pełniących funkcje publiczne. KLuczem dla właściwego zrozumienia zakresu jawności postępowania dyscyplinarnego jeest treśći art. 5 ust. 3 udip: ,,3. Nie można, z zastrzeżeniem ust. 1, 2 i 2a, ograniczać dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje publiczne – w zakresie tych zadań lub funkcji”

Istnieją  postępowania dyscypinarne, ktore nie dotyczą osób pełniących jakiekolwiek funkcje publiczne. Tego typu postępowanie to np. postępowanie dyscyplinarne wobec studentów, oraz działalność sądów koleżeńskich w kołach Polskiego Związku Wędkarskiego. Są to wszak postępowania prowadzone na podstawie ustawowej. Osoby stające jako obwinione przed tego typu gremiami orzekającymi, nie pęłnią żadnej funkcji publcznej, i informacją publiczną będzie wyłącznie informacja zbiorcza, albo też takie udostępnienie informacji, ktore w żadnym stoniu nie pozwalają na zidentyfikowanie osoby. Wchodzące w zycie niedługo RODO wskazuje na możliwość pogodzenia obu sfer: prawa do ochrony danych oraz prawa do informacji.

W art. 86 RODO czytamy: 

Przetwarzanie a publiczny dostęp do dokumentów urzędowych

Dane osobowe zawarte w dokumentach urzędowych, które posiada organ lub podmiot publiczny lub podmiot prywatny w celu wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym, mogą zostać przez ten organ lub podmiot ujawnione zgodnie z prawem Unii lub prawem państwa członkowskiego, któremu podlegają ten organ lub podmiot, dla POGODZENIA publicznego dostępu do dokumentów urzędowych z prawem do ochrony danych osobowych na mocy niniejszego rozporządzenia.