Koleny wyrok w którym WSA stwierdza, że działania wnioskującego nie mają na celu uzyskanie infomracji ale multiplikacja kosztów zastępstwa procesowego.

WSA w Poznaniu w wyroku z 14.12.2017 r. (II SAB/Po 148/17)  kontrolował proces realizacji prawa do informacji w ramach którego wnioskodawca zwrócił się w nioskiem o udzielenie infomracji ,,czy Szpital w latach 2014-2016 zawierał umowy z podmiotami zewnętrznymi o świadczenie usług w zakresie obsługi prawnej, w tym zastępstwa procesowego. Wnioskodawczyni wskazała, że w przypadku odpowiedzi pozytywnej prosi o przesłanie jej kopii tych umów na wskazany adres do korespondencji w Łodzi”.

WSA stwierdził: ,,Na podstawie art. 206 p.p.s.a. Sąd odstąpił od zasądzenia na rzecz skarżącej żądanych kosztów z tytułu zastępstwa prawnego. Wprawdzie, stosownie do art. 205 § 2 p.p.s.a. za jeden z elementów niezbędnych kosztów postępowania uważa się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika (adwokata lub radcy prawnego), jednakże wyjątek od tej zasady został przewidziany w powołanym art. 206 p.p.s.a., zgodnie z którym Sąd może w uzasadnionych przypadkach odstąpić od zasądzenia zwrotu kosztów postępowania w całości lub w części, w szczególności jeżeli skarga została uwzględniona w części niewspółmiernej w stosunku do wartości przedmiotu sporu ustalonej w celu pobrania wpisu. Z brzmienia tego przepisu wynika, że stosowanie art. 206 p.p.s.a. ustawodawca pozostawił do uznania sądu i uzależnił od wykazania zaistnienia uzasadnionego przypadku. W ocenie Sądu, w rozpoznawanej sprawie właśnie taki uzasadniony przypadek zaistniał. W pierwszej kolejności należy wskazać, że Sądowi z urzędu wiadomym jest, że tylko przed tutejszym Sądem zawisło kilkanaście jednorodzajowych spraw ze skarg M. K. reprezentowanej przed adw. Ł. K.: sygn. akt II SAB/Po 140/17 II SAB/Po 142/17 II SAB/Po 146/17 II SAB/Po 147/17 II SAB/Po 148/17 II SAB/Po 149/17 II SAB/Po 150/17 II SAB/Po 152/17 II SAB/Po 157/17 II SAB/Po 158/17 II SAB/Po 162/17 II SAB/Po 163/17 II SAB/Po 164/17 II SAB/Po 166/17 II SAB/Po 171/17 II SAB/Po 173/17). We wszystkich tych sprawach pełnomocnik skarżącej adwokat Ł. K. dołączał do skarg spis kosztów, obejmujący m.in. koszty zastępstwa prawnego w kwocie […]zł. Do żadnej ze spraw nie dołączono dokumentu potwierdzającego, że koszty zastępstwa prawnego rzeczywiście zostały przez skarżącą poniesione. Ponadto zdaniem Sądu jednorodzajowość tychże spraw i nieskomplikowany charakter rozpoznawanej sprawy (udostępnienie informacji publicznej o umowach dotyczących obsługi prawnej organu), świadczą o znikomym wręcz nakładzie pracy adwokata. Skargi w poszczególnych sprawach w zasadzie różnią się tylko w zakresie dat złożenia wniosków o udostępnienie informacji publicznej i wskazaniu adresata wniosku tj. organu, do którego wnioski zostały złożone. Wszystkie zarzuty skarg i ich argumentacja są zaś takie same. Nie sposób zatem uznać, że niezbędnym do celowego dochodzenia praw skarżącej w dostępie do informacji publicznej było ustanawienie fachowego pełnomocnika w każdej z wymienionych spraw. Ponadto Sądowi z urzędu wiadomo – w oparciu o bazę orzeczeń na stronie https://orzeczenia.nsa.gov.pl – iż skarżąca tylko w 2017 r. wnosiła do podmiotów na terenie całej Polski liczne, podobne skargi na bezczynność w przedmiocie udostępnienia tej samej rodzajowo informacji publicznej (m.in. w sprawach akt II SAB/Op 126/17 II SAB/Kr 191/17, II SAB/Ke 55/17, II SAB/ Rz […]). Adresatami wniosków skarżącej były zawsze jednostki budżetowe, takie jak szkoły, ośrodki pomocy społecznej, publiczne zakłady opieki zdrowotnej. Jednorodzajowość wnoszonych skarg nie wymagała ustanawiania w każdej z nich profesjonalnego pełnomocnika, tym bardziej że skarżąca sama jest adwokatem (http://www.lodz.adwokatura.pl/dla-adwokata/lista-adwokat/k). Tym samym nie można uznać, aby były to wydatki niezbędne do celowego dochodzenia praw skarżącej w rozumieniu art. 200 p.p.s.a.”

Komentarz dr Piotr Sitniewski: mamy do czynienia z kolejnym przykładem (patrz sprawa nazywana przeze mnie casus Stanisława – opisana tutaj)  nadużywania trybu dostepu do informacji. Przypomnę raz jeszcze, że według mnie:

,,Nadużywanie prawa do informacji jako takie nie istnieje, gdyż byłoby logicznie niespójne, i jako takie zjawisko nie występuje. Z cała jednak pewnością istnieje zjawisko nadużywania trybu dostępu do informacji publicznej”. 

Niestety w rzeczywistości nas otaczającej pojawiają się co jakiś czas wnioskodawcy, których motywacja nie ma nic wspólnego z aksjologicznymi założeniami ustawy o dostepie do informacji publicznej. Ich celem jest albo spraliżowanie danej instytucji, albo uzyskanie multiplikacji kosztów zastępstwa procesowego na skutek wieluset składancyh identycznych pytań w całej Polsce i wielu set skarg do WSA i NSA. Więcej na ten temat tutaj 

Tego typu działania nie służą dobremu klimatowi wokół zmian w ustawie o dostępie, i można sobie jedynie zadać pytanie, kmu ma służyć tego typu zamieszanie?.