Jawność wokandy sądowej w świetle RODO i UDIP.

WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 1.4.2019 r. (IV SA/Gl 1042/18) kontrolował proces realizacji prawa do informacji, oddalając skargę.


TREŚĆ WNIOSKU 

  • czy przed tym Sądem po 2004 roku do dnia dzisiejszego toczyły się sprawy przeciwko lub z powództwa K.W. (podano nr PESEL i adres zamieszkania), a jeżeli takie sprawy się toczyły, o podanie nazwy stron procesu ze wskazaniem ich roli (powodowej, pozwanej) wraz z przedmiotem sprawy, wartością przedmiotu sporu, sygnaturą oraz datą i treścią rozstrzygnięcia (ewentualnie ze wskazaniem, że sprawa nadal jest w toku), optymalnie poprzez przesłanie skanu wydanego w sprawie orzeczenia, a jeżeli sprawy takie się nie toczyły o wskazanie takiej okoliczności,
  • czy przed tym Sądem po 2004 roku do dnia dzisiejszego toczyły się sprawy przeciwko lub z powództwa A.K. (podano nr PESEL, adres zamieszkania oraz nazwisko panieńskie), a jeżeli takie sprawy się toczyły, o podanie nazwy stron procesu ze wskazaniem ich roli (powodowej, pozwanej) wraz z przedmiotem sprawy, wartością przedmiotu sporu, sygnaturą oraz datą i treścią rozstrzygnięcia (ewentualnie ze wskazaniem, że sprawa nadal jest w toku), optymalnie poprzez przesłanie skanu wydanego w sprawie orzeczenia, a jeżeli sprawy takie się nie toczyły o wskazanie takiej okoliczności,
  • czy przed tym Sądem po 2004 roku do dnia dzisiejszego toczyły się sprawy przeciwko lub z powództwa A Sp. z o.o. (podano nr KRS i adres siedziby), a jeżeli takie sprawy się toczyły, o podanie nazwy stron procesu ze wskazaniem ich roli (powodowej, pozwanej) wraz z przedmiotem sprawy, wartością przedmiotu sporu, sygnaturą oraz datą i treścią rozstrzygnięcia (ewentualnie ze wskazaniem, że sprawa nadal jest w toku), optymalnie poprzez przesłanie skanu wydanego w sprawie orzeczenia, a jeżeli sprawy takie się nie toczyły o wskazanie takiej okoliczności,
  • czy przed tym Sądem po 2004 roku do dnia dzisiejszego toczyły się sprawy przeciwko lub z powództwa B Sp. z o.o. (podano nr KRS i adres siedziby), a jeżeli takie sprawy się toczyły, o podanie nazwy stron procesu ze wskazaniem ich roli (powodowej, pozwanej) wraz z przedmiotem sprawy, wartością przedmiotu sporu, sygnaturą oraz datą i treścią rozstrzygnięcia (ewentualnie ze wskazaniem że sprawa nadal jest w toku), optymalnie poprzez przesłanie skanu wydanego w sprawie orzeczenia, a jeżeli sprawy takie się nie toczyły o wskazanie takiej okoliczności.

WYROK WSA ORZEKŁ m.in.: 

  1. ,,o ile dla potrzeb wywołania sprawy i zorientowania się w kolejności składnia przeprowadzanych przed sądem w danym dniu czynności – wokanda jest wywieszana lub wyświetlana przed salą – to nie oznacza to, że po tym dniu dane osobowe zwarte w wokandzie nie podlegają ochronie statuowanej przez przepisy RODO. Wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości, bowiem nie budzi wątpliwości, że sytuacja, w której świadkowie lub inne osoby uczestniczące w sposób niezawodowy w czynnościach procesowych nie miałyby pewności, co do tego, iż informacje o ich udziale nie staną się przedmiotem nieograniczonego dostępu unikałyby, jak tylko to możliwe, wykonywania swoich obowiązków, co znacznie utrudniłoby funkcjonowanie sytemu wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Nadto, ujawnianie takich danych łamałoby wyrażoną w art. 31 ust. 1 i 3 Konstytucji RP zasadę proporcjonalności, ponieważ nakładałoby niepotrzebnie na wyżej wymienione osoby ciężar w postaci ujawnienia ich danych bez potrzeby uzasadnionej ochroną innych wartości wyrażonych w Konstytucji RP”
  2. ,,Nie można się bowiem powoływać na jawność danych osobowych zawartych w wokandach już odbytych rozpraw ze względu na jawność rozprawy zagwarantowanej w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. W tym zakresie jawność dotyczy publicznego, poddanego kontroli społecznej procedowania sądu, a nie danych wszystkich osób uczestniczących w zakończonym postępowaniu przed sądem (por. L. Garlicki, M. Zubik, “Komentarz do Konstytucji RP”, Lex 2016 r., M. A. Nowicki “Komentarz do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności”, Lex 2017 r.).”
  3. ,,Dodać nadto należy, że o tym, że dane z wokandy nie są jawne powszechnie wskazuje przepis § 97 rozporządzenia statuujący zasady ujawniania informacji o sprawach telefonicznie osobom, które się nie przedstawiły. Z jego treści wynika, że ujawnia się jedynie informacje z wokandy tylko w przypadku toczącej się w danym dniu sprawy (§ 97 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia).Nie ujawnia się danych z wokandy, gdy postępowanie zostało zakończone. Problematyka związana z udostępnianiem wokand sądowych była już przedmiotem rozważań sądów. WSA w Lublinie w uzasadnieniu wyroku z dnia 7 lutego 2009 r. o sygn. akt II SAB/Lu 1/09 (CBOS) stwierdził, że wokanda zawierająca spis spraw rozpoznawanych w danym dniu przez sąd w określonym składzie jest informacją publiczną, dotyczącą funkcjonowania organu władzy publicznej, jakim jest sąd”.
  4. ,,W tym miejscu zwrócić uwagę na normę kolizyjną, zawartą w art. 1 ust. 2 u.d.i.p. stanowiącym, że przepisy przedmiotowej ustawy nie naruszają przepisów innych ustaw określających odmienne zasady i tryb dostępu do informacji będących informacjami publicznymi. Wykładnia językowa, funkcjonalna i systemowa przywołanego przepisu, prowadzi do konkluzji, że o ile funkcjonują odmienne regulacje ich udostępniania, to właśnie one będą miały pierwszeństwo przed u.d.i.p. Taką szczególną regulacją jest bez wątpienia ustawa o ochronie danych osobowych, która w sytuacji, gdy w treści informacji publicznej zawarte są dane osobowe, jest lex specialis w stosunku do u.d.i.p. Pogląd ten znajduje wyraz w utrwalonym orzecznictwie (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 czerwca 2006 r. o sygn. akt II SA/Wa 2016/05; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 30 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SA/Ol 194/12; wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 25 kwietnia 2012 r. sygn. akt II SAB/Sz 10/12, CBOS). Wokanda, zgodnie z § 23 przywołanego już wcześniej zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 12 grudnia 2003 roku w sprawie organizacji i zakresu działania sekretariatów sądowych oraz innych działów administracji sądowych jest dokumentem ewidencyjnym i organizującym pracę sądu, mającym na celu zapewnienie właściwego porządku rozpatrywania spraw. Dodatkowo pełni funkcję informacyjną dla stron postępowania oraz innych osób znajdujących się w sądzie i chcących wziąć udział w rozprawie, dlatego jest ogólnie dostępna tylko w dniu, w którym ma odbyć się rozprawa, czy też posiedzenie i tylko na terenie budynku sądu. W ten sam sposób wypowiedziano się w piśmiennictwie (cytat): “(…) inne niż w budynku sądu upublicznienie wokandy wraz ze znajdującymi się w niej danymi osobowymi stron i innych osób wezwanych nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących normach prawnych” (Irena Kamińska, Mirosława Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej, Komentarz LexisNexis z 2012 r., str. 89-90).”
  5. ,,dane zawarte w wokandzie w postaci nazwy osób prawnych, będących stroną postępowania w połączeniu z przedmiotem postępowania, nie są objęte działaniem ustawy o ochronie danych osobowych. Nieuzasadnionym byłoby też przyjęcie, że dane te są przedmiotem tajemnicy przedsiębiorcy, rozumianej zgodnie z art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 419). Jednakże, znaczna część spraw dotyczy osób fizycznych, będących członkami organów spółek prawa handlowego, a także osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. W przypadku członków organów spółek bezspornym jest, że ich dane zawarte w wokandzie są chronione ustawą o ochronie danych osobowych. Jeśli chodzi o osoby fizyczne, prowadzące działalność gospodarczą, to objęcie ochroną ich danych osobowych w postaci imienia i nazwiska w połączeniu z przedmiotem postępowania na gruncie ustawy o ochronie danych osobowych także nie powinno budzić wątpliwości. Już samo imię i nazwisko przedsiębiorcy, mimo że stanowi, zgodnie z art. 434 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025), obowiązkowy element firmy przedsiębiorcy, podlegającej ujawnieniu w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, utworzonej na podstawie art. 23 i art. 25 ustawy z dnia 2 lipca 2004 . o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 2168 z późn. zm.), stanowi dane osobowe chronione ustawą o ochronie danych osobowych. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych (zd. drugie art. 434 k.c.)”.
  6. ,,zasada jawności postępowania sądowego, będąca gwarancją bezstronności i niezależności sędziego, podniesiona do rangi konstytucyjnej (art. 45 Konstytucji RP) nie może być stosowana bez ograniczeń, w sposób naruszający inne konstytucyjne prawa i wolności jednostki, jak prawo do prywatności (art. 47 Konstytucji RP), czy prawo do ochrony danych osobowych (art. 51 Konstytucji RP). Realizowana jest ona przede wszystkim poprzez umożliwienie publiczności udziału w postępowaniu sądowym. Wywieszenie wokandy w dniu, w którym odbywa się rozprawa, ma za zadanie taki udział zapewnić. Natomiast udostępnienie wokandy dotyczącej posiedzenia, które już miało miejsce, nie służy zapewnieniu jawności postępowania, a więc zasada z art. 45 Konstytucji RP nie powinna być w tym przypadku podstawą do ograniczenia zasady prywatności.”
  7. ,,art. 9 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 1360), jako ustawowa konkretyzacja konstytucyjnej zasady jawności postępowania, stanowi w zdaniu drugim, że tylko strony i uczestnicy postępowania mają prawo przeglądać akta sprawy i otrzymywać odpisy, kopie lub wyciągi akt. Udostępnienie wokand zawierających nazwę osoby prawnej lub imię i nazwisko osoby fizycznej, będącej stroną postępowania sądowego, wraz z sygnaturą akt sprawy, mogłoby prowadzić do uzyskania przez osobę nieuprawnioną odpisu orzeczenia oraz jego uzasadnienia”.

Leave a Comment