Jawność nagrań sesji powraca.

Rec#3WSA we Wrocławiu  w wyroku z dnia 11 października 2016 r. (sygn. IV SAB/Wr 117/16) rozpatrywał skargę na działanie burmistrza odnośnie wniosku o ,,o udostępnienie informacji publicznej w postaci nagrania z posiedzenia Rady Miejskiej z dnia 2 czerwca 2016 r.”.

Sprawa jest o tyle ciekawa, że na sesji na której miał być zatwierdzony protokół z sesji poprzedniej – czyli standardowa procedura w samorządach – w dniu 22 czerwca 2016 r. Rada nie przyjęła protokołu z posiedzenia z dnia 2 czerwca. Również w proponowanym porządku obrad sesji Rady w dniu 12 lipca 2016 r. brakowało punktu dotyczącego przyjęcia protokołu z sesji z dnia 2 czerwca 2016 r. Kolejne posiedzenie Rady, na którym mógł zostać przyjęty protokół miała się odbyć pod koniec sierpnia 2016 r. Tak więc do końca sierpnia 2016 r., jak twierdził słusznie skarżący – osoby zainteresowane nie miały dostępu do informacji publicznej.

WSA stwierdził: ,,Z art. 19 u.d.i.p. wypływa jednoznaczny wniosek, że co do zasady dostęp do informacji publicznej z posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej następuje przez dostęp do protokołów lub stenogramów. Natomiast materiały audiowizualne lub teleinformatyczne są źródłem informacji publicznej z tych posiedzeń jedynie w wypadku, gdy protokół nie został sporządzony i o ile materiały te w pełni rejestrują obrady. Poza tym wypadkiem materiały te mają charakter pomocniczy i wewnętrzny, a zatem nie stanowią informacji publicznej (wyrok NSA z dnia 15 czerwca 2016 r., sygn. akt I OSK 3162/14 i powołane tam orzecznictwo)“.

W dalszej części uzasadnienia swego wyroku WSA powołał regulacje aktów prawa miejscowego obowiązujące w tym mieście: ,,zgodnie z § 33 ust. 1 Regulaminu Rady Miejskiej w Ś. Ś., stanowiącego załącznik do uchwały Rady Gminy w Ś. Ś. z dnia 26 marca 2003 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminy i Miasta Ś. Ś., z każdej sesji Rady sporządza się protokół. Protokół z sesji Rady musi wiernie odzwierciedlać przebieg sesji (§ 34 ust. 1 Regulaminu). Rada przyjmuje protokół z poprzedniej sesji po rozpatrzeniu sprzeciwu radnych od nieuwzględnienia wniosków o dokonanie poprawek lub uzupełnień protokołu (§ 34 ust. 2 i 3 Regulaminu). Protokół z sesji wykłada się do publicznego wglądu w siedzibie Urzędu Miejskiego oraz na następnej sesji § 37 ust. 1 Regulaminu). Natomiast przebieg sesji nagrywa się na nośnik elektroniczny, który przechowuje się do czasu przyjęcia protokołu na następnej sesji (§ 33 ust. 2 regulaminu). Powyższe uregulowania Regulaminu wskazują, że nagrania z przebiegu sesji na nośnik elektroniczny mają charakter pomocniczy i wewnętrzny, służą jedynie do sporządzenia protokołu w formie papierowej i przechowywane są tylko do czasu przyjęcia protokołu na następnej sesji. Nagrania te nie stanowią więc informacji publicznej i nie podlegają udostępnieniu w trybie u.d.i.p.“.

Komentarz dr Piotr Sitniewski: Z merytorycznego punktu widzenia wyrok jest słuszny, i trudno coś zarzucić i próbować kasacyjnie zmieniać optyki postrzegania jawności obrad w tym konkretnym przypadku. Jednak zadajmy sobie pytanie – co by się stało gdyby jednak Miasto udostępniło nagranie z sesji? pewnie nic. Oczywiście, istnieją przypadki gdy nawet nagranie trzeba anonimizować. Znany jest mi przypadek gdy nagranie z sesji zawierało rozmowę dwóch radnych o walorach jednej z radnych siedzącej na przeciw, i oczywistym jest, że ta część pikantnych szczegółów powinna zostać usunięta – czyli powinno się dokonać swoistej anonimizacji nagrania audio. 

Miałem przyjemność być kierownikiem projektu www.jawnoscsamorzadu.pl Zbadaliśmy w całej Polsce stan jawności obrad rad miejskich i rad powiatów. Raport dostępny tutaj Wyselekcjonowaliśmy również bazę dobrych praktyk w tym zakresie (tutaj)

Nasze zalecenia w tym zakresie w bardzo dużym skrócie sprowadzały się do następujących spraw: 

W niniejszych obszarach rekomendujemy następujące zalecenia:

  1. Statut jednostki samorządu terytorialnego powinien określać dokładnie procedurę sporządzania protokołu z obrad organu stanowiącego.
  2. Powinno się zmierzać do jak najszybszego sporządzenia projektu protokołu przez protokolanta, w celu jego niezwłocznego podpisania przez przewodniczącego organu stanowiącego. Sugerujemy termin 7 dni od dnia ostatniego posiedzenia w ramach danej sesji.
  3. Po sporządzeniu projektu protokołu, powinno się niezwłocznie zamieścić go na stronie BIP z wyraźną adnotacją, że mamy do czynienia z projektem nie zaś z protokołem zatwierdzonym przez radę.
  4. Tylko te jednostki, które zapewniają możliwość zapoznania się z przebiegiem całości obrad poprzez zamieszczenie nagrań audiowizualnych, mają formalną możliwość nie zamieszczania na BIP protokołów. Sugerujemy jednak zamieszczanie obu materiałów, zarówno nagrań jak i samych protokołów.
  5. Zamieszczane na stronie BIP projekty protokołów powinny zawierać zeskanowaną pierwszą stronę, na której widnieją podpisy przewodniczącego i protokolanta

Poddajemy to uprzejmej uwadze wszystkim samorządom.

P.S. Składanie skarg do WSA czy NSA nic nie zmieni. Jeśli wnioskodawca chce zmiany, musi lobbować u radnych na zmianę statutu. Tylko w ten sposób zmienić można lokalną rzeczywistość na lepszą. Radni mogą dużo, WSA nie zawsze może aż tak wiele 😉