Przepisy szczególne mają pierwszeństwo.

WSA w Warszawie w wyroku z dnia 30 marca 2017 r., (II SAB/Wa 737/16) kontrolował proces realizacji prawa do informacji, w którym wnioskodawca zwrócił się do ,,Naczelnego Sądu Administracyjnego (zwanego dalej NSA) wniosek o udostępnienie skanów skargi kasacyjnej (skarg kasacyjnych) wniesionej (wniesionych) od wyroku WSA w Gliwicach z 8 marca 2016 r. sygn. akt IV SA/Gl 1129/15“.


Wnioskodawca został poinformowany, że wydanie skanu dokumentu objętego wnioskiem podlega opłacie w wysokości 2 zł za stronę, a koszt sporządzenia takiego skanu w sprawie wynosi 24 zł. Ponadto skarżący został poinformowany, że opłatę należy opłacić gotówką w kasie NSA albo poprzez dokonanie przelewu na podany numer rachunku bankowego w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

W dniu 21 października 2016 r. skarżący uiścił opłatę, a […] października udostępniono mu żądany skan dokumentu w formie elektronicznej. Wnioskodawca  w dniu 25 października 2016 r. wniósł skargę na bezczynność Prezesa NSA w przedmiocie jego wniosku z dnia […] września 2016 r. o udostępnienie informacji publicznej, zarzucając nieuprawnione uzależnienie udostępnienia informacji od uprzedniego uiszczenia opłaty za udostępnienie żądanej informacji publicznej. Zdaniem skarżącego Prezes NSA naruszył art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, art. 13 ust. 1 i art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 2058, z późn. zm.).


WSA orzekł: ,,Obowiązek uiszczenia opłaty kancelaryjnej za wydanie dokumentu (jego skanu) z akt sprawy sądowej wynika z art. 234 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz przepisów wykonawczych do tej ustawy, w tym z § 1 ust. 2 i ust. 3 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości opłat kancelaryjnych pobieranych w sprawach sądowoadministracyjnych (Dz. U. Nr 221, poz. 2192). W myśl powołanych przepisów wydanie dokumentu z akt sprawy sądowej może nastąpić dopiero po uiszczeniu przez osobę zainteresowaną stosownej opłaty kancelaryjnej.

W tej sytuacji za prawidłowe Sąd uznał stanowisko Prezesa NSA, że udostępnienie osobie trzeciej pisma procesowego strony znajdującego się w aktach sądowych, wiąże się z koniecznością pobrania stosownej opłaty kancelaryjnej na podstawie § 1 ust. 2 i 3 pkt 2 powołanego wyżej rozporządzenia (…).  Prawidłowość tego stanowiska potwierdza także orzecznictwo sądów administracyjnych, które wielokrotnie prezentowały pogląd, że jeżeli strona postępowania jest zobowiązana do ponoszenia opłat za wydanie z akt kserokopii dokumentów (np. protokołów, orzeczeń), to nie może być tak, iż z opłat tych zwolniona jest osoba żądająca takich samych dokumentów jedynie z powołaniem się na ustawę o dostępie do informacji publicznej i bezpłatność takich informacji […]. Odmienne stanowisko, oprócz sprzeczności z zasadami logiki, naruszałoby także konstytucyjną równość obywateli względem prawa (prowadziłoby do sytuacji, że strona postępowania musiałaby płacić za orzeczenia, zaś osoba niemająca takiego statusu, a powołująca się na ustawę o dostępie do informacji publicznych, takich kosztów już by nie ponosiła.”.