WSA w Warszawie w wyroku z dnia 11 kwietnia 2017 r. (II SA/Wa 1278/16) kontrolował realizację prawa do informacji publicznej, w sprawie w której wnioskodawca wystąpił do Ministra Zdrowia o udostępnienie mu, w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, oświadczenia o stanie majątkowym M. B. – Dyrektora […], według stanu na dzień […] grudnia 2015 r.

Minister Zdrowia odmówił udostępnienia żądanej informacji publicznej, wskazując na art. 5 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej w zw. z art. 10 ust. 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584, ze. zm.). Organ nawiązał do wyroku WSA z dnia 23 września 2014 r. sygn. akt II SA/Wa 677/14 i zaznaczył, iż M. B. – Dyrektora Departamentu […] nie wyraził zgody na ujawnienie jego oświadczenia o stanie majątkowym.

WSA stwierdził m.in.: ,,Błędna jest argumentacja wnioskodawcy, iż posiadanie ważnego poświadczenia bezpieczeństwa, upoważniającego do dostępu do informacji niejawnych, uprawnia go do wglądu do oświadczenia o stanie majątkowym. Art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie informacji niejawnych stanowi, iż informacje niejawne mogą być udostępnione wyłącznie osobie dającej rękojmię zachowania tajemnicy i tylko w zakresie niezbędnym do wykonywania przez nią pracy lub pełnienia służby na zajmowanym stanowisku albo wykonywania czynności zleconych. We wniosku brak jest informacji o tym, aby oświadczenie o stanie majątkowym było wnioskodawcy niezbędne do ww. czynności. Zatem wnioskodawca nie spełnia przesłanek art. 4 ust. 1 ustawy o ochronie informacji publicznych.

Zgodnie ze stanowiskiem WSA w Warszawie zawartym w wyroku z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. akt II SA/Wa 1749/14 – nikt nie może domagać się udostępnienia informacji niejawnych, nawet jeśli posiada poświadczenie bezpieczeństwa do odpowiedniej klauzuli, jeżeli informacja taka nie jest niezbędna do wykonywania pracy lub pełnienia służby na zajmowanym stanowisku albo wykonywania czynności zleconych“.

,,Zasady i obowiązek składania oświadczeń majątkowych przez określone osoby został uregulowany w przepisach ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Ustawa ta jest wcześniejsza od ustawy o dostępie do informacji publicznej, zaś jej celem jest ograniczenie prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby zajmujące kierownicze stanowiska państwowe, w rozumieniu przepisów o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, oraz przez sędziów Trybunału konstytucyjnego (art. 1 ustawy). Zatem jej celem nie jest upublicznienie tych oświadczeń. Oświadczenia majątkowe stały się informacja publiczna na skutek orzecznictwa sądów administracyjnych – porównaj np. wyrok WSA w Warszawie z dnia 23 września 2014 r. sygn.. akt II SA/Wa 677/14 oraz powszechnego uznawania dych dokumentów za informacje publiczną.

Dyrektorzy departamentów w urzędach naczelnych podlegają przepisom tej ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (art. 2 pkt 2 ppkt a).

W art. 10 ust. 1 ustawy zawarto informację co powinno stanowić treść rzeczonego oświadczenia, natomiast w ust. 3 wskazano, iż “Informacje zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym stanowią tajemnicę prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o klauzuli tajności “zastrzeżone” określonej w przepisach o ochronie informacji niejawnych, chyba że osoba, która złożyła oświadczenie, wyraziła pisemną zgodę na ich ujawnienie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osoba uprawniona, zgodnie z ust. 4, 5 lub 6, do odebrania oświadczenia może je ujawnić pomimo braku zgody składającego oświadczenie. Oświadczenie przechowuje się przez 6 lat.”

,,Dopóki obowiązuje norma art. 10 ust. 3 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej, nadająca tym oświadczeniom kategorie informacji niejawnej, objętej klauzula “zastrzeżone”, udostępnienie takich oświadczeń jest możliwe jedynie w przypadku spełnienia warunków wskazanych w powyższym przepisie”

Wzmiankowany art. 10 ust. 3 brzmi: ,,Informacje zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym, z wyjątkiem oświadczenia złożonego przez Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego albo Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, stanowią tajemnicę prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone” określonej w przepisach o ochronie informacji niejawnych, chyba że osoba, która złożyła oświadczenie, wyraziła pisemną zgodę na ich ujawnienie. W szczególnie uzasadnionych przypadkach osoba uprawniona, zgodnie z ust. 4, 5 lub 6, do odebrania oświadczenia może je ujawnić pomimo braku zgody składającego oświadczenie. Oświadczenie przechowuje się przez 6 lat”