WSA w Rzeszowie w wyroku z dnia 25 stycznia 2017 r. (sygn. II SA/Gd 413/16) kontrolował proces realizacji prawa do informacji w którym wnioskodawca zwrócił się do szpitala o udostępnienie ,,informacji publicznej dotyczącej umowy nr [..] na: “Wykonywanie kompleksowych zabiegów sanitarno – higienicznych i czynności transportowych w obiektach B. zawartej z Konsorcjum firm: C. oraz D., (dalej także jako “Wykonawca” lub “Konsorcjum”) w postaci:

a) kopii faktur wystawionych przez Wykonawcę w ramach realizacji usługi w okresie od września 2014 r. do marca 2 016 r.;

b) kopii uzupełnionych protokołów oceny jakości wykonania usługi sporządzonych według wzoru nr 8, potwierdzonych podpisem osoby odbierającej usługę ze strony Zamawiającego, za okres od września 2014 r. do marca 2016 r.;

c) kopii cotygodniowych notatek z kontroli sporządzonych przez osobę nadzorującą pracę ze strony Wykonawcy, potwierdzoną podpisem osoby odbierającej usługę ze strony Zamawiającego, za okres od września 2014 r. do marca 2016 r.;

d) kopii wniesionego przez Wykonawcę w formie gwarancji bankowej zabezpieczenia należytego wykonania umowy;

e) kopii porozumienia regulującego współpracę członków Konsorcjum“.

WSA uznał, iż ,, o ile co do zasady można domagać się udostępnienia informacji publicznej zawartej w dokumentach księgowych (fakturach), ponieważ takie wyłączenie z ww. przepisów nie wynika, o tyle samo udostępnienie tego szczególnego nośnika informacji publicznej jakim są dowody księgowe (faktury), musi odbyć się na podstawie omówionych powyżej przepisów ustawy o rachunkowości”.

To co budzi wątpliwości to stwierdzenie jakie znalazło się w uzasadnieniu wyroku WSA, w którym czytamy: ,,bezsporna w tej sprawie okoliczność, iż umowa nr [..], z wykonywaniem której związane są żądane przez Spółdzielnię informacje, została zawarta w wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych, nie przesądza o braku możliwości odmowy udzielenia żądanych informacji z uwagi na ochronę tajemnicy przedsiębiorcy przewidzianą w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Zasada jawności postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, przywoływana przez skarżącą, a wyrażona przede wszystkim w art. 8 u.p.z.p., nie ma bowiem charakteru bezwzględnego.”. 

Komentarz dr Piotr Sitniewski: Jakie tajemnicę mogą wynikać z treści faktur, których jawność wynika wprost z art. 86 ust. 4 w zw. z art. 8 ust. 3 zd. 2 upaz., które stanowią: 

,,Art. 8 ust. 3 zd. 2: ,,3. Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, nie później niż w terminie składania ofert lub wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 86 ust. 4. Przepis stosuje się odpowiednio do konkursu.”

Art. 86 ust. 4: 4. Podczas otwarcia ofert podaje się nazwy (firmy) oraz adresy wykonawców, a także informacje dotyczące ceny, terminu wykonania zamówienia, okresu gwarancji i warunków płatności zawartych w ofertach.”

Oba te przepisy powinny być interpretowane w kontekście treści art. 1 ust. 2 udip zgodny z opinią wyrażoną w treści uchwały 7 sędziów NSA z dnia 7.12.2013 r.  (I OPS 8/13) w którym czytamy: ,,Istnienie innych zasad czy trybu udostępniania informacji publicznych wyłącza stosowanie udip, jednakże tylko w zakresie regulowanym wyraźnie tymi szczególnymi ustawami. NSA podkreślił w uchwale za doktryną, że przepis art. 1 ust. 2 udip oznacza, że wszędzie tam, gdzie konkretne sprawy dotyczące zasad i trybu dostępu do informacji będącej informacją publiczną uregulowane są inaczej w udip, a inaczej w ustawie szczególnej dotyczącej udostępnienia informacji i stosowania obu tych ustaw nie da się pogodzić, pierwszeństwo mają przepisy ustawy szczególnej.
Tam gdzie jednak dana sprawa uregulowana jest tylko częściowo, lub w ogóle nie jest uregulowana w ustawie szczególnej, zastosowanie mają odpowiednie przepisy udip, przy czym w pierwszym przypadku stosowane są uzupełniająco, w drugim zaś stanowią wyłączną regulację prawną w danym zakresie”.

Zatem regulacja w art. 8 ust. 3 zd. 2 w zw. z art. 86 ust. 4 puzp NIE STOJĄ W SPRZECZNOŚCI Z TREŚCIĄ UDIP u powinny być tratowane jako równorzędne. 

Również ustawa o rachunkowości jako taka w odniesieniu do zakresu zadanego pytanie nie powinna być w zakresie w jakim orzekł o tym WSA w Gdańsku, podstawa dla ograniczenia prawa do informacji.

Oczywiście jest to tylko moje zdanie, ale dotychczasowe orzecznictwo jakoś nie miało wątpliwości, że prawo do informacji obejmuje w swym zakresie również prawo do otrzymania faktur (pominę w tym miejscu rozważania co do pojęcia dokumentów prywatnych, decydująca jest treść Konstytucji art. 61 i wykładnia prokonstytucyjna powinna mieć pierwszeństwo przed jakąkolwiek inną).

Przypomnę jedynie kilka wyroków sądów administracyjnych , w których nie jest negowana możliwość otrzymania faktur w trybie udip, nawet jeżeli istnieje potrzeba ich anonimizacji np. rachunek bankowy przedsiębiorcy:

1. wyrok WSA w Warszawie z dnia 18.09.2014 ( II SAB/Wa 405/14)
2. wyrok NSA z dnia 6.09.2016 ( I OSK 660/16)
3. wyrok NSA z 13.04.2016 r. ( I OSK 2781/14) i powoływany tam wcześniejsze post. NSA z dnia 12.12.2014 r. ( I OSK 2075/13)

W moim przekonaniu,każdy ma prawo otrzymać fakturę dokumentującą dokonanie wydatku środków publicznych Ograniczenie w tym zakresie jeżeli w ogóle ma nastąpić , musi mieć podstawę ustawową, nie ze względu na nośnik informacji jakim jest faktura, ale ze względu na ściśle wskazaną podstawę materialno-prawną konstruującą tajemnicę prawnie chronioną.